
De politieke en maatschappelijke roep om Congolees kobalt uit de industrie te verbannen, groeit. Volgens David Sturmes is dat echter contraproductief. ‘Congolees kobalt weren uit internationale toeleveringsketens zal de situatie van Congolese mijnwerkers en hun gemeenschappen eerder verergeren dan verbeteren.’
In het merendeel van de hedendaagse lithiumbatterijen zit kobalt. Het grootste deel van de wereldvoorraad van dat kobalt wordt gewonnen in Congo. Kinderarbeid. Gevaarlijke werkomstandigheden. Verarmde gemeenschappen. Degradatie van het milieu... Wie de beelden van die mijnbouw ziet, ontkomt niet aan de conclusie dat onze energietransitie ten koste gaat van de allerarmsten. Dat leidt tot verontwaardiging alom. De media spreken van ‘moderne slavernij’ en ‘bloedkobalt’. Actiegroepen en politici komen in het geweer, roepen de industrie op due diligence te doen en in sommige gevallen zelfs om Congolees kobalt geheel uit toeleveringsketens te weren. Hoe erg is het nou echt en hoe lossen we dit op? Smart Storage Magazine vroeg het aan David Sturmes, programmadirecteur bij The Impact Facility, een van de Founding Members van de Fair Cobalt Alliance.
Resource curse
‘Congo bungelt onderaan op de lijst van arme landen, terwijl het gezien de grote hoeveelheid aan diverse waardevolle grondstoffen potentieel tot de rijkste ter wereld behoort’, aldus Sturmes. ‘Dat noemen we de resource curse. Het vele geld dat wordt verdiend in de mijnbouw gaat naar een kleine groep, zeker ook naar het buitenland. Helaas komt het grootste deel van de mijnbouwinkomsten nog niet ten goede aan de Congolese mijnbouwgemeenschappen en leidt vaak tot corruptie en in sommige gevallen tot geweld. Maar je moet ook nuanceren. Congo is een heel groot land. Er zijn grote industriële mijnen waar de werkcondities acceptabel zijn en de salarissen voor lokale medewerkers hoog. De grootste problemen concentreren zich in de artisanale en kleinschalige kobaltmijnbouw, de artisanal and small-scale mining, oftewel ASM.’
Schop en pikhouweel
Lualaba ligt in het zuiden, in het meest ontwikkelde deel van Congo, grenzend aan buurland Zambia. Er werken naar schatting tussen de 150.000 en 250.000 ‘creuseurs’ in de mijnbouw. Ze delven er onder andere koper en kobalt. ‘Vaak zijn dat hele families’, vertelt Sturmes. ‘Hoewel de allerjongsten er vaak alleen rondhangen omdat ze nergens anders terechtkunnen – zoals school of familie. Hun tools zijn een schop en een pikhouweel. Er wordt dieper gegraven dan mag en veilig is. Er gebeuren veel ongelukken, sommige zeer ernstig. In de huidige staat is deze mijnbouw gevaarlijk werk – maar het betaalt bijvoorbeeld beter dan werken in de landbouw of de informele economie. Het tast hun leefomgeving fors aan. Echte alternatieven hebben ze niet.’
Lees hier het volledige artikel in de december 2021-editie van Smart Storage Magazine.
De Solar & Storage Magazine Marktgids 2026 is verschenen. De jaarlijks terugkerende marktgids biedt een totaaloverzicht van de energieopslag- en zonne-energiemarkt en is een bijlage van de december 2025-editie van Solar & Storage Magazine. De marktgids kent dit jaar 14 rubrieken en bovendien zijn in samenwerking met een groot aantal bedrijven en organisaties de belangrijkste ontwikkelingen qua projecten, markt en technieken in kaart gebracht.