Liander sluit eerste 30 klanten aan op spitsstrook stroomnet, Enexis heeft vluchtstrook al volgeboekt

Liander heeft 30 klanten een aansluiting op de vluchtstrook toegezegd – waarvan er al 20 daadwerkelijk aangesloten zijn – en Enexis heeft zelfs alle reservecapaciteit al vergeven. Stedin sluit tot slot in 2023 de eerste 2 klanten op de vluchtstrook aan.

In praktijk veel hoger
Het gebruik van de vluchtstrook was een van de 6 kortetermijnoplossingen die toenmalig minister Wiebes in de zomer van 2019 presenteerde om de problemen met het steeds voller wordende elektriciteitsnet het hoofd te bieden. Op 1 januari 2021 was de vrijgave een feit en sindsdien hebben de netbeheerders de hand aan de ploeg geslagen.

Doordat de netbeheerders de storingsreserve mogen loslaten, hoeven zij minder transportbeperkingen op te leggen. Bij storings- en onderhoudssituaties wordt de zon- of windinstallatie namelijk tijdelijk afgeschakeld, zodat de leveringszekerheid voor andere netgebruikers onveranderd hoog blijft.

Waar eerder nog uitgegaan werd van tot 3 gigawatt extra aansluitmogelijkheden voor duurzame-energiesystemen, blijkt dat in de praktijk veel hoger te zijn. Zo heeft netbeheerder Liander – actief in de provincies Gelderland, Flevoland, Friesland, Noord- en Zuid-Holland – in potentie 4.000 megawatt extra transformatorcapaciteit beschikbaar. ‘Maar het is inmiddels duidelijk dat deze capaciteit in de praktijk minder zal zijn, onder meer door onze afhankelijkheid van de capaciteit van TenneT. Zo heeft TenneT aangegeven dat voor Friesland, de Flevopolder en Gelderland het stroomnet de maximale capaciteit heeft bereikt. In die gebieden worden momenteel de mogelijkheden van congestiemanagement onderzocht. Daarom kan in die gebieden nu niet verder worden ingezet op extra gebruik van de vluchtstrook.’

670 megawatt
Peter Hofland, woordvoerder bij Liander, wijst verder op technische beperkingen en omgevingseisen zoals geluidsoverlast die het gebruik van de reservecapaciteit bemoeilijken. ‘Bovendien moeten we non-discriminatoir handelen – onderscheid tussen klanten is in zijn geheel niet toegestaan – en mogen we geen compensatie toekennen.’

Wanneer alle reservecapaciteit vergeven zal zijn, is volgens Hofland bovendien lastig te voorspellen. ‘We hebben inmiddels 30 klanten toegezegd om zonne-energie terug te mogen leveren via de vluchtstrook. Het gaat in totaal om een vermogen van 670 megawatt. Ruim 20 van de 30 klanten zijn inmiddels aangesloten en in de komende periode volgt het restant.’

Opnieuw aan de grens
Han Slootweg, directeur Assetmanagement bij netbeheerder Enexis, stelt dat zijn organisatie inmiddels vrijwel alle beschikbare reservecapaciteit toegezegd heeft aan klanten. ‘Die hebben van ons een offerte ontvangen, omdat ze bovenaan de wachtlijst stonden. De ervaring leert dat de meeste klanten wanneer zij van ons een offerte krijgen, opdracht verlenen voor de realisatie van hun netaansluiting en daarmee een claim op de netcapaciteit leggen. Links of rechts zal er heus wel een offerte zijn die niet tot een opdracht leidt, waarna wij de volgende partij op de wachtlijst een offerte zullen sturen. Heel veel meer capaciteit komt er echter niet meer beschikbaar. Wat ergens ook wel logisch is, want het inzetten van de vluchtstrook als spitsstrook werkt maar 1 keer. Als hij ingezet is, zit je opnieuw aan de grens.’

Slootweg stelt dat in het verzorgingsgebied van Enexis – de provincies Groningen, Drenthe, Overijssel, Noord-Brabant en Limburg – door het vrijgeven van de vluchtstrook tot 1 gigawatt extra transportcapaciteit beschikbaar is. ‘Het gaat daarbij om enkele tientallen klanten. Het exacte aantal is lastig te bepalen, omdat wij klanten die aan de kop van de wachtlijst staan voortdurend aanbiedingen doen voor een netaansluiting. We registreren niet per geval of deze aanbieding voortkomt uit het beschikbaar komen van de vluchtstroken, de voortdurende netuitbreidingen die we realiseren of als gevolg van de groei van het verbruik. Want ook dat laatste geeft weer extra aansluitmogelijkheden voor producenten van duurzame energie.’

Lees hier het volledige artikel ‘Netbeheerders boeken snel progressie bij ingebruikname reservecapaciteit’ in de december 2021-editie van Solar Magazine.