België heeft op daken nog ruimte voor 99,6 gigawattpiek zonnepanelen

Onderzoekers van de 2 organisaties hebben het technisch potentieel voor de opwekking van hernieuwbare energie uit zonnepanelen op daken en windparken op land geraamd op 118 gigawatt. Het potentieel voor grondgebonden en drijvende zonneparken en gebouwgeïntegreerde pv (bipv) biedt volgens de onderzoekers nog belangrijke bijkomende mogelijkheden om het gebruik van zonne-energie in België te verhogen. Deze zijn echter geen onderdeel van de uitgevoerde studie.

BREGILAB-onderzoek
In samenwerking met imec en het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI) heeft EnergyVille/VITO in kaart gebracht hoe de huidige beschikbaarheid van wind- en zonnestraling verdeeld is over België en waar en hoeveel potentiële hernieuwbare wind- en zonne-energieopwekking (technisch) haalbaar is. Daarbij is gebruikgemaakt van een flexibel software-instrument, de Dynamische Energieatlas.

De studie maakt deel uit van het onderzoeksproject Balancing the Belgian electricity system for maximal use of Renewable Energy generation by a Grid Injection Limit Algorithm and optimal Battery deployment, kortweg BREGILAB. Daarin wordt onderzocht hoe in België tegen minimale kosten een evenwichtig elektriciteitssysteem tot stand kan worden gebracht.

Voorzichtige raming
Voor het bepalen van de potentie voor het opwekken van zonne-energie hebben de onderzoekers gerekend met een huidig geïnstalleerd vermogen van 3.760 gigawattpiek (red. peildatum 1 januari 2018). Daarbij zijn ze uitgegaan van een opwekcapaciteit van 152,7 wattpiek per vierkante meter bij de reeds gebouwde pv-installaties. Voor nieuwe pv-installaties rekenen de onderzoekers met een vermogen van 226 wattpiek per vierkante meter.

De onderzoekers stellen dat de 99,6 gigawattpiek een voorzichtige raming betreft, omdat de International Technology Roadmap for Photovoltaic (ITRPV)-prognoses hogere rendementen dan de 226 wattpiek per vierkante meter verwacht.

99,3 terawattuur per jaar
Bij windmolens bedraagt het huidig geïnstalleerd vermogen 18,3 gigawatt en is de potentie 18,3 gigawatt; oftewel 33 terawattuur per jaar. De potentiële extra energieproductie van de 99,6 gigawattpiek aan zonnepanelen bedraagt ongeveer 99,3 terawattuur per jaar. Met zonnepanelen op daken en windmolens op land bedraagt de maximale theoretische elektriciteitsopwekking daarmee 132 terawattuur per jaar. Dat is meer dan de huidige vraag van ongeveer 80 terawattuur per jaar van België. 

De verdeling per gewest is in onderstaande tabel zichtbaar.

* uitgedrukt in gigawattpiek

Nationaal energie- en klimaatactieplan
In het nationaal energie- en klimaatactieplan (NECP) van België, onderdeel van de Europese doelstellingen, is de ambitie vastgelegd om in 2030 9,6 terawattuur hernieuwbare energie op te wekken. De onderzoekers van EnergyVille en VITO concluderen dat deze 2030 NECP-ambitie kan worden gedekt door gebruik te maken van ongeveer 6 procent van het in hun studie berekende technische potentieel voor zonnepanelen op daken en 17 procent van het beschikbare totale potentieel voor windturbines op land.

Met behulp van een energiesysteemmodel willen de onderzoekers in de komende periode extra inzichten verschaffen in de meest kostenefficiënte benutting van beschikbare daken en windturbines door rekening te houden met regionale verschillen in beschikbaarheidsfactoren. ‘Op die manier willen we in volgende stappen evolueren van een technische potentieelanalyse naar een schatting van het economische en energetische potentieel van hernieuwbare-energiebronnen in België’, besluiten de onderzoekers.