‘Systeemintegratiecoalitie nodig voor grotere kans van slagen projecten met zonnepanelen’

Dat blijkt uit het rapport ‘Lessen systeemintegratie in de praktijk’ dat door Energie Samen en de Groninger Energie Koepel (GrEK) is opgesteld in samenwerking met Enexis. Het onderzoek is gehouden in Het Hogeland in de provincie Groningen. Dit is een landelijke gemeente waar veel lokale energie-initiatieven actief zijn, waar de netcapaciteit een acuut knelpunt is en waar diverse partijen al verkenningen hebben uitgevoerd over in hoeverre systeemintegratie naast netverzwaring een oplossing biedt voor de problematiek rond netinpassing.

Knelpunten
Het rapport werd gemaakt in het kader van een verkenningsopdracht vanuit het RVO-programma DuurzaamDoor en de Participatietafel Energie. Centrale onderzoeksvraag was wat er nodig is om systeemintegratie lokaal in de praktijk te brengen.

De onderzoekers stellen dat energiecoöperaties, mkb-bedrijven en agrariërs graag aan de slag willen met systeemintegratie, onder andere om daarmee de kans van slagen van hun duurzame-energieprojecten te vergroten. Zowel initiatiefnemers als netbeheerders en lokale overheden zouden daarbij tegen verschillende knelpunten aanlopen. Daardoor komt systeemintegratie niet goed van de grond. Het probleem is niet zozeer de techniek, zo blijkt uit het rapport, maar vooral ook de organisatie daaromheen: dat mensen ermee aan de slag willen, en samenwerking tussen de verschillende stakeholders.

Slim verbinden
Systeemintegratie draait om het op lokaal niveau slim aan elkaar verbinden van opwek, transport, opslag en verbruik van energie. Dit kan zorgen voor een efficiëntere benutting van het elektriciteitsnet. Op korte termijn kan hiermee een deel van de netcongestie worden opgelost, zodat er direct meer duurzame opwek kan worden aangesloten dan nu. Op langere termijn kan het verzwaarde en uitgebreide stroomnet beter worden benut, zodat er relatief iets minder investeringen nodig zijn.

Oplossingsrichtingen
In het rapport staan verschillende oplossingsrichtingen, zoals een vaste contactpersoon bij netbeheerder en gemeente, ondersteunen van initiatiefnemers met de juiste expertise via een expertpool en goede financiële prikkels om met systeemintegratie aan de slag te gaan.

De onderzoekers bevelen aan om een systeemintegratiecoalitie op te zetten, die regionaal kennis en expertise levert, systeemintegratie aanjaagt en daarover landelijk kennis deelt. In deze coalitie kunnen partijen als Energie Samen, netbeheerders, LTO Noord en andere organisaties zich gezamenlijk gaan inzetten, in nauwe samenwerking met het Nationale Programma Regionale Energiestrategie (NP RES) en het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW).