Klimaatrapport IPCC: fors meer weersextremen, aarde wordt mogelijk 5,7 graden warmer

Dat blijkt uit het eerste deel van het nieuwste klimaatrapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC).

Zesde editie
Het klimaatpanel van de Verenigde Naties (VN) maakte in 1990 zijn eerste klimaatrapport en publiceerde 7 jaar geleden de vijfde editie.

In het eerste deel van het ‘Sixth Assessment Report’, opgesteld door werkgroep 1 en dat bijna 4.000 pagina’s telt, stelt het IPCC dat onmiddellijke en grootschalige actie nodig is om de temperatuurstijging de komende 20 jaar te beperken tot 1,5 graden Celsius. Het volledige rapport, dat de input van alle werkgroepen bevat, zal overigens pas in 2022 klaar zijn.

Belangrijkste conclusies
In de samenvatting voor beleidsmakers van het deelrapport ‘Climate Change 2021 | The Physical Science Basis’ presenteert het VN-klimaatpanel onder meer de volgende conclusies:

• Het is ondubbelzinnig dat menselijke invloed de atmosfeer, de oceaan en het land heeft verwarmd. Uit het rapport blijkt dat de uitstoot van broeikasgassen door menselijke activiteiten verantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde met ongeveer 1,1 graden Celsius sinds 1850-1900. Hierdoor hebben wijdverbreide en snelle veranderingen in de atmosfeer, oceaan, cryosfeer en biosfeer plaatsgevonden.
• Door de mens veroorzaakte klimaatverandering heeft invloed op vele weers- en klimaatextremen in elke regio ter wereld. Het bewijs van waargenomen veranderingen in extremen zoals hittegolven, hevige neerslag, droogtes en tropische cyclonen, en in het bijzonder hun toeschrijving aan menselijke invloed, is sterker geworden sinds het vorige klimaatrapport.
• De omvang van de recente veranderingen in het klimaatsysteem als geheel en de huidige staat van vele aspecten van het klimaatsysteem zijn ongekend in duizenden, zo niet honderdduizenden jaren oftewel sinds het begin van de jaartelling. Enkele van de veranderingen die al in gang zijn gezet – zoals een aanhoudende stijging van de zeespiegel – zijn onomkeerbaar over honderden tot duizenden jaren.
• Er zijn 5 nieuwe emissiescenario’s uitgewerkt. Bij alle scenario’s blijft de temperatuur tot ongeveer 2050 stijgen. De temperatuurstijging op aarde met 1,5 à 2 graden Celsius wordt deze eeuw overschreden, tenzij de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen de komende decennia sterk wordt verminderd.
• Veel veranderingen in het klimaatsysteem worden groter door de toenemende opwarming van de aarde. Zo zal de frequentie en intensiteit van extreme hitte, hittegolven op zee en zware neerslag en droogtes in sommige regio’s toenemen.
• Veel veranderingen als gevolg van de uitstoot van broeikasgassen uit het verleden en de toekomst zijn onomkeerbaar gedurende eeuwen tot duizenden jaren, met name veranderingen in de oceaan, ijskappen en het zeeniveau. Onder meer het instorten van de ijskap en abrupte veranderingen in de oceaancirculatie kunnen niet worden uitgesloten en zijn potentiële kantelpunten voor het klimaat.
• Sterke en aanhoudende afname van de CO2-uitstoot en andere broeikasgassen kan de klimaatverandering beperken. Hoewel de luchtkwaliteit dan snel zal toenemen, kan het dan alsnog 20 tot 30 jaar duren voordat de temperatuur op aarde zich stabiliseert.