Nederland telt enkele grote zonne-energiesystemen met batterijen. Van commercieel gezonde projecten is echter nog geen sprake. Stefan Olsthoorn, platformmanager van Energy Storage NL, legt de bal in de hoek van de overheid. ‘De sector is er klaar voor. Er moet beleid komen om deze cruciale ontwikkeling voor de energietransitie te faciliteren.’
Meer verdienen
Olsthoorn: ‘Ons elektriciteitsnet zit op heel veel plekken vol. Dat zit de verdere ontwikkeling van grootschalige pv-systemen in de weg. Maar als je inzoomt, dan blijkt dat het in technische zin wel meevalt met de netbelasting. ’s Nachts, maar ook op de momenten overdag dat de zon minder schijnt, is er voldoende capaciteit. Gebruikmaken van batterijen om levering aan het net te verschuiven, is dus per definitie interessant. Het dient een maatschappelijk belang en het is goed voor de verduurzaming van ons land.’
Links- of rechtsom
In Nederland is de combinatie zon-pv met opslag de pilotfase nog niet ontgroeid. Olsthoorn wijst op het Verenigd Koninkrijk, waar het inmiddels ondenkbaar is een grootschalig zonne-energiesysteem zonder batterij te ontwikkelen. Dat heeft alles te maken met het veel grotere aandeel groene elektriciteit ten opzichte van ons land. Ook in Nederland gaat het echter vooruit.
‘Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) rekende voor dat we in 2030 zo’n 3.000 uren hebben waarin de energiemix 100 procent duurzaam is. Het heeft op die momenten geen zin nog een extra kilowattuur zonne-energie te produceren, tenzij je die kunt opslaan. De businesscase voor grote opslagsystemen voor uitgestelde levering komt er dus, links- of rechtsom. Maar ook nu heeft het al zin om daarin te investeren. Met behulp van batterijen kun je de aansluiting van zonne-energiesystemen terugbrengen van 70 tot misschien wel 40 procent van de capaciteit en je kunt veel meer zonnepanelen plaatsen. Tegelijkertijd is het in principe rendabeler, bijvoorbeeld omdat je invoeding bij lage of negatieve energieprijzen voorkomt.’
Onrendabele top
Energy Storage NL vindt het opnemen van grote zonne-energiesystemen met uitgestelde levering in de Stimulering duurzame energieproductie en klimaattransitie (SDE++) de volgende logische stap. Voorlopig zal er immers sprake zijn van een onrendabele top, terwijl de bijdrage aan besparing op CO2-uitstoot wel degelijk groot kan zijn.
Olsthoorn: ‘Vergeet ook niet dat de markt voor grote batterijsystemen jong is en dat er tijd nodig is, bijvoorbeeld om ervaring op te doen en kosten te reduceren. Wij snappen ook dat het best wel lastige materie is voor het PBL, ook omdat een batterij voor meerdere verdiensten kan worden ingezet. Er zijn inmiddels diverse pilots gerealiseerd en er staan er verschillende in de steigers, onder andere door Enpuls, Vattenfall en Solarfields. Dit soort organisaties doet dat op eigen kracht, of met behulp van innovatiesubsidies zoals HER+ en DEI+. Maar nu is het tijd om de marktontwikkeling een impuls te geven middels een opschalingssubsidie. Vele opslagbedrijven en pv-ontwikkelaars staan daarom te springen en hopen dat het in de SDE++ 2022 zover zal zijn. Daarnaast moet die dubbele energiebelasting er natuurlijk definitief af, en de tegengestelde prikkel die uitgaat van het huidige systeem voor transportkosten van de netbeheerders moet worden geëlimineerd. Wanneer je gevraagd wordt om snel veel vermogen op te nemen in een batterij en daarna nog een jaar lang met hoge transporttarieven geconfronteerd wordt, draagt dat uiteraard niet bij aan een positief verdienmodel.’
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.