Duitsland als voorland? ‘Capaciteit batterijen bij zonnepanelen moet in 9 jaar verzevenvoudigen’

Duitsland telt met een totaal geïnstalleerd vermogen van meer dan 55 gigawattpiek veruit de meeste zonnepanelen van Europa. De markt wordt sinds 2000 gedreven door ‘Erneuerbare-Energien-Gesetz’ (EEG). Daarin werd onder andere een royaal invoedtarief (red. feed-in tariff) voor particulieren vastgelegd. Dat bood zekerheid bij investeringen en gaf een kickstart aan de uitrol van pv. Inmiddels bereidt Duitsland zich voor op een nieuw tijdperk. De zelfconsumptie van zonnestroom neemt flink toe. Dit zorgt voor een ware Duitse ‘batterijenboom’. Kijkend naar de oosterburen zou daarmee wel eens een blik op het voorland kunnen zijn. Solar Magazine vroeg algemeen directeur Carsten Körnig van branchevereniging Bundesverband Solarwirtschaft (BSW) naar de actuele stand van zaken.

Hoe hard gaat het met particuliere zonnesystemen in combinatie met thuisbatterijen?
‘De zonne-energiesector kende in 2020 een toename van de vraag naar thuisbatterijen van 47 procent. Het aantal opslagsystemen voor zonne-energie groeide voor het derde jaar op rij met ongeveer 50 procent. Alleen al in onze particuliere markt zijn er ongeveer 88.000 nieuwe thuisbatterijen geïnstalleerd. In totaal is de voorraad toegenomen tot zo’n 270.000 stuks.’

Wat drijft de uitrol?
‘Vorig jaar kochten 2 keer zoveel huiseigenaren een zonnepaneelsysteem als het jaar ervoor. De markt voor thuisbatterijen profiteerde daarvan. Ongeveer 1 op de 2 kopers investeerde tevens in een zonnebatterij. Zo kunnen ze 24 uur per dag gebruikmaken van zelfopgewekte zonne-energie, ook steeds meer voor het opladen van een elektrische auto.’

Zet de groei door?
‘Wij verwachten dat de vraag naar opslagsystemen blijft toenemen. Naast de politieke inzet op de energietransitie is dat het gevolg van dalende prijzen van batterijen, een groeiend bewustzijn over het belang van het tegengaan van klimaatverandering en een grotere behoefte aan energieonafhankelijkheid onder consumenten.’

Beschouwt u het huidige installatietempo als een succes?
‘Nee. Om de klimaatdoelstellingen te halen, de vraag naar groene stroom te waarborgen en kortetermijnschommelingen in de opwek van zonne- en windenergie te compenseren, moet de huidige batterijopslagcapaciteit tegen 2030 bijna verzevenvoudigd zijn. We hebben het dan over een benodigde capaciteitsuitbreiding van de huidige 2,4 naar zo’n 18 gigawattuur. Dientengevolge zal tot 2025 de jaarlijkse markt voor stationaire batterijopslagsystemen verdubbelen en naar verwachting tegen het einde van het decennium vervijfvoudigen.’

Wat is op dit moment de businesscase voor huishoudens?
‘De terugverdientijd is sterk afhankelijk van individuele omstandigheden, vooral van eigen verbruik. Maar zonnestroomopslagsystemen worden ook steeds interessanter voor bedrijven. In de geest van de energietransitie verhoogde de federale regering begin 2021 de vrijstellingsgrens voor de “zonnebelasting” op ons initiatief van 10 naar 30 kilowattpiek per jaar.’

Wat moet dat opleveren?
‘De verhoging van de vrijstellingsgrens maakt grotere pv-systemen op huizen van particulieren mogelijk, en een hogere zelfconsumptie. Het vereenvoudigt ook het toevoegen van opslag aan bestaande zakelijke zonne-energiesystemen die na 20 jaar buiten de EEG-financiering vallen. In 2030 vallen ruim een half miljoen zonne-energiecentrales buiten de regeling. Ter versnelling van opslagcapaciteit en het intelligente gebruik daarvan, bijvoorbeeld voor het stabiliseren van het elektriciteitsnet, zet de BSW zich in voor verdere wettelijke hervormingen. Denk daarbij onder andere aan het verminderen van concurrentieverstorende dubbele lasten van opgeslagen en opnieuw opgeslagen netstroom van prosumenten.’