Nu de datum van 1 juli nadert, wordt duidelijk dat veel regio’s het bod geconcretiseerd en zelfs verhoogd hebben. ‘Als de 1.0-versies van de RES’en een weerklank zijn van hetgeen maatschappelijk acceptabel en wenselijk is, is dat heel bemoedigend. Er blijkt in Nederland ruimte voor meer dan 35 terawattuur zon en wind en dat is ook nódig’, stelt Amelie Veenstra, directeur Beleid van Holland Solar.
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) was na de doorrekening van de vorig jaar opgeleverde concept-RES’en kritisch over het hoge aandeel zonne-energie. Dat een groot aantal van de 30 energieregio’s nu heeft aangegeven de balans meer te willen verleggen naar windenergie, ziet Veenstra niet per definitie als negatief. ‘Wat vooral opvalt, is dat alle regio’s invulling geven aan de zonneladder en lokaal eigendom. Juist met die wetenschap in het achterhoofd is het ons inziens evident dat de overheid de nieuwe wind- én zonne-energieprojecten die uit de RES-processen naar voren komen ook nog de mogelijkheid biedt om SDE++-subsidie te bemachtigen.’
Inspanningsverplichting
‘Door het totstandkomingsproces van de RES’en zijn dakeigenaren, energiecoöperaties en bedrijventerreinverenigingen in beweging gekomen’, vervolgt Veenstra. ‘Er zit letterlijk energie in de samenleving. Dat is de grote winst. Een mooi voorbeeld is West-Overijssel, dat in de RES 1.0 het bod voor zon-op-dak met 60 procent verhoogd heeft.’
Een andere regio die in het bijzonder een pluim verdient, is wat Veenstra betreft Amersfoort. In de RES 1.0 is deze gemeente een inspanningsverplichting overeengekomen om 80 procent van de grote bedrijfs- en overheidsdaken van zonnepanelen te voorzien; oftewel 101 hectare zonnepanelen. Daarbovenop komt nog eens een potentie van 31 hectare grootschalige daken in het buitengebied bij agrariërs vanuit de ambitie om 80 procent van de geschikte agrarische dakoppervlakte met zonnepanelen te bedekken. ‘De inspanningsverplichting is goed doordacht. Het brengt potentiële eindklanten en doelgroepen in beweging, van ziekenhuizen tot distributiecentra, zwembaden en agrariërs. Uiteindelijk bereik je meer met mobiliseren dan met verplichten. Want zelfs als gemeenten straks wettelijke instrumenten hebben om zonnepanelen op daken af te dwingen, kun je bedrijven nooit verplichten om een heel dak vol te leggen met zonnepanelen. Zij hoeven immers niet meer zonne-energie op te wekken dan zij zelf gebruiken.’
Versterking daken
Hoog op het wensenlijstje van Holland Solar staat een dakversterkingsprogramma. ‘Je kunt simpelweg niet eisen dat iedere gebouweigenaar het versterken van zijn dak voor zonnepanelen uit eigen zak financiert. Dat is nu eenmaal te kostbaar. Wil het nieuwe kabinet de RES’en echt vooruithelpen om de eerste trede van de zonneladder – de daken – maximaal in te zetten, dan is een subsidie- of stimuleringsregeling voor versterking van daken het enig juiste instrument.’
Vertraging zoekgebieden
Het stemt Veenstra tevreden dat de meeste van de 30 energieregio’s zoekgebieden hebben aangewezen voor het realiseren van drijvende en grondgebonden zonneparken alsook windmolens. ‘Wel is het zorgelijk dat enkele regio’s dit nog niet hebben gedaan. Dat is ook niet conform de afspraken, want in de RES 1.0 zou iedere regio immers goed onderbouwde zoekgebieden aanwijzen.’
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.