Top 10-projectontwikkelaars uit zorgen over SDE++: ‘Prijzen stijgen, subsidie wordt te snel afgebouwd’

Dit als gevolg van een wereldwijd grondstoffentekort en exorbitant hoge transportkosten. Bovendien worden exploitanten van bestaande en nieuwe zonne-energieprojecten door het eigen succes de komende jaren steeds vaker geconfronteerd met negatieve stroomprijzen. De 10 grootste projectontwikkelaars spreken in aanloop naar de openstelling van de SDE++ 2021 dan ook hun zorgen uit: ‘Producenten zullen vanwege de concurrentie met CO2-opslag en -afvang (CCS) tegen te lage subsidiebedragen inschrijven. Het gevolg is dat projecten niet gerealiseerd kunnen worden, maar niet inschrijven is ook geen optie vanwege de bedrijfscontinuïteit.’

Uit rondvraag van de redactie van Solar Magazine bleek vorig jaar zomer dat 80 procent van de 15 grootste projectontwikkelaars van zonnedaken en zonneparken in de voorjaarsronde van de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie (SDE+) tegen extra lage basisbedragen subsidie had aangevraagd. Dit uit angst om in het najaar van 2020 bij de eerste openstellingsronde van de verbrede SDE+, de SDE++, achter het net te vissen. ‘De keuze tussen een (te) lage subsidie of geen subsidie is gauw gemaakt’, aldus een van de absolute marktleiders destijds.

20 procent duurder
De angst om in het najaar achter het net te vissen, bleek ten dele ongegrond, omdat voor CO2-afvang en -opslag (CCS) in de SDE++ 2020 ‘slechts’ voor 2,1 miljard euro subsidie werd aangevraagd. Het leed is echter al geschied, want afgelopen kalenderjaar is via de SDE+(+) immers voor (te) lage bedragen subsidie aangevraagd.

Met de wetenschap dat de kosten momenteel enkel toenemen, wordt een groot aantal van de beschikte projecten mogelijk niet gerealiseerd. ‘Op systeemniveau is er sprake van prijsstijgingen van meer dan 20 procent’, stelt een van de projectontwikkelaars. ‘De zonne-energiesector leek de coronacrisis ongeschonden door te zijn gekomen, maar we worden nu ernstig getroffen door hoge transportkosten vanuit China en zeer hoge prijzen voor zonnepanelen.’

Herhaling van zetten
Ook al geeft 60 procent van de grote projectontwikkelaars toe dat zij afgelopen kalenderjaar voor te lage basisbedragen subsidie hebben aangevraagd, komend najaar verwachten zij bij het openstellen van de SDE++ 2021 een herhaling van zetten. Stoot de zonne-energiesector zich daarmee 2 keer aan dezelfde steen?

‘De zonne-energiemarkt stond afgelopen jaar in een spagaat die veroorzaakt werd door het onvoorspelbare overheidsbeleid en de onzekerheid van subsidietoekenning’, constateert een van de absolute marktleiders. ‘Door de budgetuitputting – er werd afgelopen najaar voor de SDE++ voor 1,4 miljard euro te veel subsidie aangevraagd – is gebleken dat deze onzekerheid terecht was. En ja, wij zijn bang dat zon-pv dit najaar buiten de boot valt. Het CCS-project Athos vormt door zijn omvang een serieuze bedreiging voor zonnestroomprojecten. Het creëert opnieuw onzekerheid en marktpartijen zullen weer laag inschrijven met als gevolg dat pv-projecten uiteindelijk niet gerealiseerd kunnen worden. Niet inschrijven is uit het oogpunt van bedrijfscontinuïteit echter geen optie.’

Transportkosten
‘Ontwikkelaars en investeerders van pv-projecten zijn opportunistisch en zullen toch subsidie aanvragen; ook al weet men dat met de huidige prijsniveaus projecten niet uitkunnen’, vult een andere top 10-speler aan. Los van de lage subsidiebedragen wijst het bedrijf op de stijgende systeemkosten. Bovenop dat de transportkosten zich op recordhoogte bevinden – het transport van een 40-voetscontainer uit China is in 1 jaar tijd ruim 8.000 Amerikaanse dollar duurder geworden, oftewel zo’n 10 Amerikaanse dollar per zonnepaneel – verhogen fabrikanten de prijzen van zonnepanelen, omvormers en bekabeling. Bij zonnepanelen is dit grotendeels te wijten aan de explosieve stijging van de siliciumprijs en bij omvormers aan het wereldwijde tekort aan chips. De tekorten aan grondstoffen duren naar verwachting tot en met het eerste kwartaal van 2022. Tot die tijd blijven de prijzen sowieso hoog.

‘Met name dakgebonden pv-projecten met een vermogen kleiner dan 1,5 megawattpiek – die binnen 1,5 jaar gerealiseerd moeten zijn – zullen door de prijsstijgingen niet gebouwd worden’, stelt de ontwikkelaar. ‘Ik hoop dat de overheid inziet dat de basisbedragen voor zon-pv de komende subsidieronde niet verlaagd kunnen worden. Hoewel grootschalige zonneparken meerdere jaren de tijd hebben, moeten we ons realiseren dat aan de langdurige trend van prijsdalingen een eind is gekomen. Ons lot is steeds meer in handen van enkele grote Chinese spelers die hun zonnepanelen niet meer voor een appel en een ei op de boot zetten.’

Lees hier het volledige artikel ‘Top 10-projectontwikkelaars uit zorgen over SDE++’ in de juni 2021-editie van Solar Magazine.