De politieke nieuwkomers: van afschaffen btw op energie tot stoppen met alle subsidies

Op maandag 15 en dinsdag 16 maart 2021 zijn in alle gemeenten een aantal stemlokalen geopend, vooral voor kiezers die als gevolg van het coronavirus tot de risicogroepen behoren. Op woensdag 17 maart 2021 kan iedereen stemmen.

Kieskringen
Naast de traditionele politieke partijen zijn er nog eens 7 partijen die in alle 20 kieskringen meedoen en 6 partijen die meedoen in alle kieskringen behalve Bonaire.

De redactie van Solar Magazine zet de standpunten van deze 13 relatief onbekende partijen op een rijtje; op volgorde van hun positie op het stembiljet.

BIJ1: minimaal energielabel A of B
Het verkiezingsprogramma van BIJ1, de partij van Sylvana Simons, kent geen specifieke passages over zonne-energie.

Toch is er wel enige aandacht voor het energiebeleid. ‘De verhuurder wordt verantwoordelijk voor het opknappen van energie-onzuinige woningen’, luidt het BIJ1-programma. ‘Het verhuren van woningen met labels G, F en E wordt niet langer toegestaan. Per 2030 dienen alle huurwoningen naar minimaal energielabel A of B te zijn gerenoveerd en zonder gebruik van aardgas verwarmd te worden. … Er wordt fors geïnvesteerd in (nieuwe) duurzame energie-alternatieven, zodat alle kolencentrales zo snel mogelijk kunnen worden gesloten.’

JA21: stoppen met zonneparken
Juiste Antwoord21, afgekort JA21, werd afgelopen december opgericht door politici Joost Eerdmans en Annabel Nanninga en is daarmee een rechtstreekse afsplitsing van Forum voor Democratie. ‘Uit het oogpunt van landschap en milieu is de noodzaak van het stoppen van zich als schimmels uitbreidende zonnevlaktes – veelal op vruchtbare landbouwgronden – onontkoombaar’, schrijft JA21 in het verkiezingsprogramma. ‘De overheid dient erin te voorzien dat windturbines en zonnevlaktes na de economische levensduur van 15 tot 20 jaar worden ontmanteld, waarbij het terrein waarop ze zijn geplaatst in de oorspronkelijke staat met de oorspronkelijke bestemming wordt teruggebracht. Er zijn in Nederland voldoende grote daken beschikbaar om gebruik te maken van zonne-energie zonder dat het landschap verder wordt aangetast.

Code Oranje: betaalbare energie
‘We halen de woningmarkt van het slot, door het omvormen van de verhuurdersheffing, minder bureaucratie rondom binnenstedelijk bouwen, praktische positieve prikkels om door te stromen naar passende huisvesting en het verlagen van de energielasten door schone, betaalbare energie’, is de enige uitgebreide passage in het verkiezingsprogramma van Code Oranje. De partij van de Haagse politicus Richard de Mos pleit verder voor ‘betaalbare en schone energie en het per direct stoppen van de verhoging van energiekosten’.

Volt: duurzame en afvalvrije energiemix
‘Volt wil dat onze economie in 2040 grotendeels draait op groene energie zoals wind- en zonne-energie. Om de doelstellingen op een haalbare manier te versnellen, moeten we pragmatisch naar opties kijken. Daarom zien we kernenergie als een optie die goed onderzocht moet worden’, schrijft pro-Europese partij Volt die volgens de peilingen kans maakt op een of meerdere zetels. ‘Ons doel blijft een duurzame en afvalvrije energiemix, die onder andere bestaat uit wind-, water- en zonne-energie, en dat op Europees niveau.’

NIDA: zonnepanelen op daken en snelwegen
NIDA, de politieke partij die zelf zegt te staan ‘voor de stem van een nieuwe generatie met superdivers DNA en Islamitische inspiratie’, wil op alle mogelijke manieren de omslag van fossiele brandstoffen naar schone, natuurlijke energiebronnen faciliteren. ‘We sluiten de kolencentrales en investeren in windparken (onder andere op de Maasvlakte), zonne-energie (op daken en snelwegen), aardwarmte en energie uit water. Pensioenfondsen (te beginnen bij het ABP, het pensioenfonds voor overheid en onderwijs) dienen als geen ander te investeren in een duurzame, gezonde en fossielvrije toekomst. In bewoonde gebieden zetten we in op schone energiebronnen zoals zonne-energie en aardwarmte die vrij zijn van geluids- en andere overlast. De omslag zal zoveel mogelijk decentraal plaatsvinden en bijdragen aan de democratisering van het energiebeleid en de energieproductie, onder meer door het stimuleren van energiecoöperaties in handen van burgers en bewonersorganisaties.’

Piratenpartij: inspraak van burgers
‘Zonne- en windenergie heeft veel voordelen maar één groot nadeel: de opgewekte energie is nodig als de zon niet meer schijnt en ook als de wind is gaan liggen’, schrijft de Piratenpartij in het verkiezingsprogramma. ‘Experimenten met waterstof en batterijen op basis van zout of hennep zijn veelbelovend, maar de technieken zijn nog niet beschikbaar voor grootschalige productie. De Piratenpartij wil inzetten op het zo snel mogelijk beschikbaar maken van deze technieken.’

Windmolens en zonnepanelen moeten in de visie van de Piratenpartij passen in de omgeving. ‘Om het historisch landschap te ontzien, sluiten we het liefst aan bij bestaande industriegebieden, in havens, naast hoogbouw, zonnepanelen langs snelwegen of op distributiecentra. We willen niet top-down te werk gaan, maar burgers en ondernemers inspraak en eigenaarschap geven zoals we in Nederland gewend zijn. Dat kan door grondeigenaren vanaf het begin bij de uitvoering van de plannen te betrekken. Dit zorgt voor betere besluiten met een breed draagvlak. De Piratenpartij wil voor het plaatsen van windmolens en zonnepanelen inspraak en eigenaarschap geven aan de burgers.’

LP: btw op energie afschaffen
De Libertaire Partij, kortweg LP, schrijft in het partijprogramma te geloven ‘in een toekomst met veilige, goedkope en schone energie’. ‘Wij nemen de controle over onze energietoevoer en worden zo minder afhankelijk. Momenteel wordt de import van goedkope zonnepanelen tegengehouden en gaat er veel belastinggeld naar subsidies voor vervuilende energie. Hier moeten wij vanaf.’ De partij wil subsidies voor alle energievoorzieningen stoppen, meer ruimte voor kerncentrales en kernonderzoek en de accijnzen en btw op energie afschaffen.

JONG: geen subsidie meer
De politieke partij JONG bestaat al sinds 2017 maar doet voor het eerst mee aan de Tweede Kamerverkiezingen. ‘Geen subsidies meer voor groene energie, want door fossiele brandstoffen duurder te maken, zullen vervuilers uit zichzelf overstappen naar groene energie’, luidt het klimaatstandpunt van de partij. Over zonne-energie zijn geen expliciete standpunten terug te vinden.

Splinter: zonneladder handhaven
Splinter, de partij van Tweede Kamerlid Femke Merel van Kooten, wil de focus leggen op de inzet van zonne-energie, groene waterstof, duurzame gebouwen met een zelfvoorzienend energiesysteem en energiebesparing om de klimaatdoelstellingen te halen. ‘Zonnepanelen op daken, daarna pas op de grond; volgorde zonneladder wordt gehandhaafd’, is te lezen in het verkiezingsprogramma. Onderzoek naar manieren om kernenergie veilig en schoon in de energiemix te brengen, wordt wel ondersteund. Maar Splinter stelt op de korte termijn veel liever te investeren in de innovatie van andere vormen van zowel energiebesparing als duurzame energie, zoals groene waterstof en zonne-energie.

BBB: stop op megazonneparken
De nieuwe politieke partij BoerBurgerBeweging (BBB) wil een stop op megazonneparken, distributiecentra en datacenters. De leefbaarheid van het platteland staat volgens BBB ernstig onder druk, omdat de blokkendozen en megazonneparken als paddenstoelen uit de grond schieten. ‘Wind- en zonneparken worden voor boeren en tuinders dan een goed middel om meer inkomsten te krijgen’, schrijft de partij in haar programma. ‘BBB is niet tegen kleinschalige initiatieven voor wind- en zonne-energie, maar omwonenden moeten wel kunnen meedoen en meeprofiteren. De Nederlandse energieconsument moet zo kunnen profiteren van Nederlands subsidiegeld. Het is waanzin dat via zwaar gesubsidieerde megazonne- en windparken geld wegvloeit naar energieslurpers als Google en Microsoft. De Nederlandse belastingbetaler betaalt zo de energierekening van miljardenbedrijven. Dit moet stoppen.’

Er komen als het aan BBB ligt geen zonnepanelen in het buitengebied zolang er nog lege daken en terreinen zijn. Nieuwe zonneparken worden getoetst aan de ‘zonneladder’ of een vergelijkbaar afwegingskader.

NLBeter: subsidiepot zonnepanelen aanvullen
Een van de energiestandpunten uit het verkiezingsprogramma van NLBeter is dat de subsidiepot voor zonnepanelen, groen dak, isolatie van huizen en duurzame transportmiddelen voldoende aangevuld wordt. ‘Een mogelijke toevoeging is het werken met “verduurzamingsvouchers”, zodat de investering niet terechtkomt bij individuen die daar financieel niet de draagkracht voor hebben. De mensen die bereid zijn te investeren in duurzame oplossingen moeten hiervoor zoveel mogelijk gestimuleerd worden’, aldus de partij.

NLBeter vindt ‘dat het eerlijk is als de overheid het goede voorbeeld geeft’. ‘Daarom streven wij naar een snelle groei in het aantal zonnepanelen op overheidsgebouwen, het verduurzamen van gemotoriseerd openbaar vervoer en het isoleren van overheidsgebouwen.’

Lijst Henk Krol: opslag aantrekkelijk maken
De Lijst Henk Krol (LHK) stelt in het verkiezingsprogramma de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties te steunen. ‘Door het terugdringen van vervuiling dragen we bij aan een schone aarde. Klimaatmaatregelen die het milieu of de natuur aantasten – zoals houtstook, windmolens in bossen en zonneweides – schieten hun doel voorbij. Daar doen we niet aan mee. Er komt een onderzoek naar moderne thoriumcentrales. De risico’s worden in kaart gebracht en gereduceerd. We zadelen toekomstige generaties niet op met problemen waar nog geen passende oplossing voor is. Zonne-energie wordt gestimuleerd door het handhaven van een teruggaafregeling en het aantrekkelijk maken van het gebruik van (auto)batterijen voor opslag. Wij zijn tegen het gebruik van biomassa als energiebron.’

OPRECHT: salderingsregeling handhaven
Duurzaamheid is momenteel big business. De drive om het landschap vol met windturbines en zonnepanelenvelden te zetten, komt meer voort uit het verdienmodel dat ermee gemoeid is dan dat het goed is voor het klimaat. Dat verdienmodel komt door de vele miljarden euro’s Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+) welke als subsidie wordt uitbetaald aan grootschalige producenten van zonne-energie en windparken. Dat geld is door middel van de energienota als Opslag Duurzame Energie (ODE) geïnd bij de burger. Als duurzame energie in de vorm van grootschalige zonnepanelenvelden en windparken echt rendabel zouden zijn, dan zouden de grote aanbieders die subsidies niet nodig hebben. Dat zou de energienota elke maand een stuk lager maken.

OPRECHT schrijft in het verkiezingsprogramma niet tegen duurzaamheid te zijn, maar het moet wel ‘realistisch, haalbaar en betaalbaar’ zijn. ‘Als je momenteel kijkt naar hoeveel windturbines en zonnepanelenvelden er al in buiten (stedelijke) gebieden staan en op zee, dan is het moeilijk voor te stellen dat al die turbines en velden slechts 4 procent bijdragen aan onze totale energiebehoefte. Doordat er steeds meer huishoudens, auto’s en bedrijven overgaan op elektriciteit wordt de behoefte aan stroom alleen maar groter. De behoefte stijgt meer dan het aanbod. OPRECHT is dan ook oprecht boos dat al die windturbines en zonnepanelenvelden in landelijke gebieden worden neergezet, terwijl bij wijze van spreken in de grachtengordel niks komt. Wel de lusten niet de lasten. Dat pikken de provincies niet meer.’

OPRECHT stelt zich er verder sterk voor te maken dat de salderingsregeling voor zonnepanelen ook na 2023 gehandhaafd blijft.