Provincies en grensgemeenten vragen toestemming om stroom zonneparken te delen met Duitsland

De provinciale en lokale overheden stellen dat de rijksoverheid wetgeving aan moet passen om dit juridisch mogelijk te maken. De combinatie van juridische obstakels en de behoefte tot uitwerking van nieuwe (Europese) regelgeving maken het volgens de briefschrijvers wenselijk om de grensgebieden in Kerkrade, Losser en Emmen aan te wijzen als pilotgebieden voor grensoverschrijdende uitwisseling van hernieuwbare elektriciteit. 

Problemen netcapaciteit verminderd
Zowel in Nederland als Duitsland kampt het grensgebied met overbelasting van het elektriciteitsnet. Door de verschillen in vraag- en aanbodpatronen van elektriciteit aan de Nederlandse en Duitse kant van de grens te benutten, kan de overbelasting van het elektriciteitsnet worden verminderd.

Door wet- en regelgeving is dat op dit moment volgens de provincies en gemeenten echter niet mogelijk. De Elektriciteitswet 1998 bepaalt dat elektriciteit alleen via verbindingen op het hoogspanningsnet grensoverschrijdend mogen worden getransporteerd. Het afstemmen van vraag en aanbod van duurzame energie tussen Nederlandse en Duitse buurgemeenten is daardoor niet mogelijk. Daar komt bij dat er geen verdrag is tussen Nederland en Duitsland om de subsidies voor wind- en zonne-energie uitwisselbaar te maken. 

Pilotprojecten
De gevraagde experimenteerruimte moet meerdere proefprojecten mogelijk maken. De gemeente Emmen en haar Duitse buurgemeente Stadt Haren (Ems) zijn 4 jaar geleden gestart met het project Smart Energy Region Emmen-Haren (SEREH). Met een verbinding tussen de regionale stroomnetten in Emmen en Haren kan vraag en aanbod van hernieuwbare elektriciteit op het distributienet in balans worden gebracht, zodat de problemen met netcapaciteit aan beide zijden van de grens kunnen worden verminderd en de aanwezige wind- en zonneparken efficiënter kunnen worden ingezet. In de gemeente Emmen is er namelijk een groot opgesteld vermogen zonne-energie dat tot problemen leidt met de beschikbare netcapaciteit. Met de beschikbare flexibele bronnen in de regio Emmen-Haren kan een decentraal energiesysteem worden gevormd waar vraag en aanbod van hernieuwbare elektriciteit op het distributienet in balans worden gebracht, zodat de problemen met netcapaciteit aan beide zijden van de grens kunnen worden opgelost. Het gaat daarbij om de inzet van vraagsturing van chemische industrie en glastuinbouw in Emmen, batterijcapaciteit in Speicherfeld Haren en conversie in waterstof in zowel Nederland als Duitsland.

Het tweede proefproject is het grensoverschrijdend Energiepark Losser-Bad Bentheim. Hierbinnen zoeken de gemeente Losser en Bad Bentheim naar mogelijkheden om in het grensgebied een gezamenlijk energiepark te ontwikkelen. Het energiepark voorziet in verschillende bronnen voor het opwekken van duurzame energie en in mogelijkheden om vraag en aanbod van duurzame energie grensoverschrijdend op elkaar af te stemmen.

Tot slot is er de samenwerking tussen de gemeente Kerkrade en Nivelsteiner Sandwerke in Herzogenrath. In deze groeve bevindt zich het grootste zonnepark van Nordrhein-Westfalen. Dit zonnepark kent een vermogen van 14 megawattpiek en wordt in de nabije toekomst fors uitgebreid met een zonneakker van 21 megawattpiek, 3 windturbines en een waterstofcentrale. Doel van dit proefproject is om grensoverschrijdende levering van duurzame elektriciteit mogelijk te maken. Het grote opgestelde vermogen duurzame elektriciteit in het energiepark Nivelsteiner Sandwerke kan dan bijdragen aan verduurzaming van de gemeente Kerkrade zonder dat een onevenredig beslag op de ruimte in Kerkrade wordt gedaan.