‘Fantastisch als je zonder zonnepanelen aan BENG-eisen kunt voldoen’

Aan het woord is Harm Valk, voorzitter van de projectgroep NTA 8800 en lid van het bijbehorende rapporteursteam.

Voor alle nieuwbouw – zowel woningbouw als utiliteitsbouw – moeten aanvragen van de omgevingsvergunning vanaf 1 januari 2021 voldoen aan de eisen voor Bijna EnergieNeutrale Gebouwen (BENG). Of de nieuwbouw daadwerkelijk aan de BENG-eisen voldoet (red. zie kader), moet worden berekend met behulp van de NTA 8800. De NTA 8800 bevat geen eisen aan de energieprestatie van gebouwen, maar is een bepalingsmethode waarmee wordt vastgesteld of aan de BENG-eisen wordt voldaan die zijn opgenomen in het Bouwbesluit.

3 eisen
De huidige eis voor nieuwbouw – de Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC) – stelt geen aparte eisen aan de kwaliteit van de gebouwschil. Met de BENG-eisen gebeurt dat per 1 januari 2021 wel. De energieprestatie voor gebouwen wordt voortaan namelijk vastgelegd aan de hand van 3 eisen. Allereerst is dat de maximale energiebehoefte in kilowattuur per vierkante meter gebruiksoppervlak per jaar; de BENG 1-eis. Hierbij spelen isolatie en het ontwerp een belangrijke rol. Ten tweede het maximale primair fossiel energiegebruik, eveneens in kilowattuur per vierkante meter gebruiksoppervlak per jaar; de BENG 2-eis. Het primair fossiel energiegebruik is de hoeveelheid fossiele energie die in een gebouw gebruikt wordt voor verwarming, koeling, warm tapwater en ventilatie. De derde en laatste eis is het minimale aandeel hernieuwbare energie in procenten; de BENG 3-eis. Daarbij telt niet alleen de directe opwekking via zonnepanelen of zonnecollectoren mee, maar ook bijvoorbeeld het gebruik van omgevingswarmte uit de bodem of de lucht via een warmtepomp.

Eind vorig jaar publiceerde minister Ollongren de definitieve grenswaarden voor de 3 BENG-indicatoren. ‘Onze projectgroep heeft de bijbehorende rekenmodellen ontwikkeld waarmee vastgesteld kan worden of woningen en gebouwen daadwerkelijk aan de BENG-eisen voldoen’, opent Valk het gesprek. Valk is niet alleen voorzitter van de projectgroep NTA 8800, maar is ook senior adviseur Energie en Duurzaamheid bij Nieman Raadgevende Ingenieurs. Dat bedrijf is vanaf dag één nauw betrokken bij het vaststellen van de NTA 8800.

Thermometer
De NTA 8800 is volgens Valk inmiddels vastgesteld na  een nauwgezet en omvangrijk proces. ‘De bepalingsmethode is from scratch opgeschreven aan de hand van een set Europese normen. Het is een fikse investering geweest – in tijd en geld – maar alle inspanningen zijn de moeite waard geweest. De lat lag vanaf dag één hoog. De overheid wilde af van verschillen in de bepalingsmethoden voor utiliteits- en woningbouw. Bovendien was er de wens om een einde te maken aan de grote verschillen tussen nieuwbouw en bestaande bouw. Beide wensen zijn vervuld.’

Nu de NTA 8800 definitief is vastgesteld en ook de bijbehorende rekensoftware klaar is, hoeft de rijksoverheid in feite alleen nog maar onderhoud te plegen. Valk: ‘Over 5 jaar zal de minister de thermometer in dit dossier stoppen om te kijken of de grenswaarden van de 3 BENG-indicatoren nog accuraat zijn. De bepalingsmethode blijft in principe gelijk, maar de minister kan uiteraard besluiten om de eisen aan de energieprestatie van gebouwen aan te scherpen. Dat kan te zijner tijd voor een specifiek(e) woning of gebouw ook weer tot een ander energielabel leiden.’

Lees hier het volledige artikel ‘Fantastisch als je zonder zonnepanelen aan BENG-eisen kunt voldoen’ in de september 2020-editie van Solar Magazine.