Waterstofstrategie EU: 80 tot 120 gigawatt extra wind- en zonne-energie nodig voor productie waterstof

Naast de Waterstofstrategie (Hydrogen Strategy) heeft de EU deze week ook de strategie voor integratie van energiesystemen (Strategy for Energy System Integration) gepresenteerd. De 2 strategieën moeten de weg effenen voor een efficiëntere en onderling verbonden energiesector, gedreven door de tweeledige doelstelling van een schonere planeet en een sterkere economie. De strategieën sluiten ook aan bij de Europese Green Deal omdat ze het groene economisch herstel na de coronacrisis stimuleren.

Integratie
Integratie van energiesystemen betekent volgens de EU dat het energiesysteem als geheel wordt gepland en geëxploiteerd, waarbij verschillende energiedragers, infrastructuren en verbruikssectoren met elkaar worden verbonden. Dit verbonden en flexibele systeem zal efficiënter zijn en de kosten voor de samenleving verlagen.

Dit betekent bijvoorbeeld een systeem waarbij de elektriciteit die de auto's van Europa van brandstof voorziet, afkomstig kan zijn van de zonnepanelen op de daken, terwijl de gebouwen warm worden gehouden met warmte van een nabijgelegen fabriek en de fabriek wordt gevoed door schone waterstof die is geproduceerd met energie van windmolens op zee.

3 pijlers en 38 acties
De strategie voor integratie van energiesystemen kent de volgende 3 pijlers:

1. Ten eerste een meer 'circulair' energiesysteem met energie-efficiëntie als kern. De strategie zal concrete acties identificeren om het ‘energie-efficiëntie eerst’-principe in de praktijk toe te passen en om lokale energiebronnen effectiever te gebruiken in gebouwen of gemeenschappen.
2. Ten tweede een grotere directe elektrificatie van eindgebruiksectoren. Aangezien de energiesector het grootste aandeel hernieuwbare energie heeft, moet Europa waar mogelijk steeds meer elektriciteit gebruiken: bijvoorbeeld voor warmtepompen in gebouwen, elektrische voertuigen in transport of elektrische ovens in bepaalde industrieën. Een netwerk van 1 miljoen oplaadpunten voor elektrische voertuigen is een van de beoogde resultaten, tezamen met de uitbreiding van het opgestelde vermogen aan wind- en zonne-energie.
3. Voor die sectoren waar elektrificatie moeilijk is, bevordert de strategie tot slot schone brandstoffen, waaronder hernieuwbare waterstof en duurzame biobrandstoffen en biogas.

De strategie omvat 38 acties om een meer geïntegreerd energiesysteem te creëren. Deze omvatten de herziening van de bestaande wetgeving, financiële steun, onderzoek naar en inzet van nieuwe technologieën en digitale instrumenten, begeleiding aan de lidstaten voor fiscale maatregelen en geleidelijke afschaffing van subsidies voor fossiele brandstoffen, hervorming van het marktbeheer en infrastructuurplanning, en verbeterde informatie aan consumenten.

Waterstof
Om de Waterstofstrategie handen en voeten te geven, heeft de Europese Commissie deze week de European Clean Hydrogen Alliance gelanceerd met 500 bedrijven die lid zijn. De alliantie zal een investeringspijplijn opbouwen voor Europese schaalvergroting van de productie en de vraag naar schone waterstof.

De EU hanteert de volgende agenda naar een Europees waterstof-ecosysteem.

1. Nu tot 2024 | Ondersteuning van de installatie van ten minste 6 gigawatt aan elektrolysers voor hernieuwbare waterstof in de EU en de productie van maximaal 1 miljoen ton hernieuwbare waterstof.
2. Van 2025 tot 2030 | Waterstof wordt een intrinsiek onderdeel van het geïntegreerde energiesysteem, met ten minste 40 gigawatt aan elektrolysers voor hernieuwbare waterstof en de productie van maximaal 10 miljoen ton hernieuwbare waterstof in de EU.
3. Vanaf 2030 | Hernieuwbare waterstof wordt op grote schaal ingezet in alle sectoren die moeilijk koolstofarm te maken zijn.

80 tot 120 gigawatt(piek)
Om de bovenstaande in de Waterstofstrategie geschetste doelen tegen 2024 en 2030 te bereiken, is een sterke investeringsagenda nodig. Vanaf nu tot 2030 zouden de investeringen in elektrolysers kunnen variëren van 24 tot 42 miljard euro. Bovendien zou in dezelfde periode 220-340 miljard euro nodig zijn om 80 tot 120 gigawatt(piek) aan zonnepanelen en windmolens te installeren en rechtstreeks aan te sluiten op de elektrolysers om de benodigde elektriciteit te leveren.

Daarnaast zijn investeringen van 65 miljard euro nodig voor waterstoftransport, distributie en opslag, en waterstoftankstations.

Frans Timmermans, vicevoorzitter van de Europese Commissie, licht de Waterstofstrategie in onderstaande video toe.