50 procent lokaal eigendom zonneparken: ‘Op school streef je ook naar een tien, maar achten en negens zijn ook mooi’

In de praktijk blijkt er veel onduidelijkheid over de toepassing van de afspraak uit het Klimaatakkoord. De redactie van Solar Magazine maakt een rondje langs de velden en spreekt met brancheorganisatie Holland Solar en diverse projectontwikkelaars over welke vorderingen zij maken.

‘Voor een zonnepark bij Eindhoven Airport vind je nu eenmaal gemakkelijker potentiële deelnemers dan voor een zonnepark op het platteland in Groningen’, stelt Erik Snijders, algemeen directeur van KiesZon. De projectontwikkelaar ontwikkelde vorig jaar een zonnepark dat voor 100 procent in lokaal eigendom is. Zonnepark Welschap telt 11.040 zonnepanelen en is goed voor een jaarlijkse elektriciteitsproductie van 3 miljoen kilowattuur. Deelnemers van maar liefst 5 energiecoöperaties zijn gezamenlijk eigenaar van het zonnepark. Die lokale participatie ging volgens Snijders echter niet zonder slag of stoot. ‘Je kunt burgers niet dwingen om privaat geld in een zonnepark te steken. Volharden en organiseren zijn de sleutel tot succes gebleken. Wat in ons voordeel heeft gewerkt, is dat Eindhoven een grote stad is. Zou je dit project in een klein dorp in Noord-Nederland realiseren dat slechts een paar duizend inwoners telt, dan is het natuurlijk veel uitdagender. Het succes voor Zonnepark Welschap is mede te danken aan een speciale constructie waarbij burgers zonder geld in te leggen kunnen participeren. Wij hebben daarbij de investering voorgefinancierd en burgers betalen dit gedurende de looptijd van het project met een contributie terug.’

Alex Kaat, adviseur Public Affairs bij brancheorganisatie Holland Solar, bevestigt het beeld dat veel zonneparken in relatief ‘lege’ gebieden worden gerealiseerd waar het niet zo gemakkelijk is om lokaal eigendom te regelen. ‘Het aantal direct omwonenden is dan slechts een handjevol. En het is leuk voor bewoners uit omliggende dorpen om een mooi rendement te behalen op een zonnepark in een buurgemeente, maar dan rijst de vraag of dit daadwerkelijk bijdraagt aan het lokale draagvlak.’

Het eendrachtige doel van het streven naar lokaal eigendom is immers het verbeteren van het lokale draagvlak. Kaat: ‘Het is niet zo dat als burgers in Amsterdam massaal investeren in een zonnepark in Limburg het lokale draagvlak wordt verhoogd. 

Kaat vervolgt: ‘Op school streef je ook naar een tien, maar als het achten en negens worden is het ook al heel mooi. Heb je dan gefaald? Nee. Het streven naar eigendom alleen al heeft een positieve uitwerking, maar het eerlijke antwoord is dat het niet overal zal lukken om omwonenden substantieel mee te laten investeren; vooral niet in de fase wanneer realisatie van het park nog onzeker is. En wat echt moet, is dat de zonne-energiesector openstaat voor lokaal eigendom.’

Lees hier het volledige artikel ‘De weerbarstige praktijk van 50 procent lokaal eigendom bij zonneparken’ in de mei 2020-editie van Solar Magazine.