Natuur en Milieufederatie Drenthe over tekort transportcapaciteit: maak masterplan duurzame energie

De sterke groei van duurzame projecten in Noord-Nederland is volgens NMF Drenthe op zichzelf ‘natuurlijk hartstikke goed nieuws’. Maar de opmars heeft volgens de organisatie nu dus ook een grote keerzijde. ‘Doordat het elektriciteitsnet minder snel is meegegroeid, ontstaan er grote opstoppingen en zijn zo’n 100 duurzame projecten inmiddels de wacht aangezegd. Wij maken ons al geruime tijd zorgen over dit probleem en vinden nu de provincie aan onze zijde (red. de provincie stuurde onlangs een brandbrief naar minister Wiebes). Een groot deel van de explosieve groei is toe te schrijven aan grootschalige, commercieel opgezette zonneparken die in een aantal gemeenten kriskras in het landelijke gebied zijn gepland. Goedkope grond, bereidwillige grondeigenaren en een gunstige landelijke subsidieregeling zijn hier de belangrijkste drijfveren. Betrokken ontwikkelaars en een deel van de gemeenten hebben boud gesteld lak aan de netbeheerders en vinden dat die maar snel moeten investeren in het net. Gemeenten die dit gedrag met hun vergunningenbeleid hebben aangemoedigd, zitten nu mede met de gebakken peren. De netbeheerders moeten ook tegen de maatschappelijk meest gewenste projecten nee gaan verkopen.’

Optimale netaansluiting borgen
Gezien de grote problemen op het net vindt NMF Drenthe dat het roer drastisch om moet. ‘De landelijke SDE+-subsidies moeten uitsluitend verleend worden aan projecten waar een optimale netaansluiting geborgd is. Hierbij moet in onze ogen ook meer rekening worden gehouden met de locaties en soort projecten waarvoor subsidie wordt verleend. Dat kan onder andere inhouden dat er voorrang verleend wordt aan projecten die directer gekoppeld zijn aan de energiegebruikers, mogelijkheden tot opslag en/of slimme combinaties van verschillende energiesystemen. De kunst is namelijk om het huidige net nu zo min mogelijk te belasten en te streven naar toekomstige energiesystemen waarin opwek en gebruik op locatie zelf meer bij elkaar komen.’

Einde aan winstbejag
Dat vraagt volgens de organisatie om een goed gecoördineerde planning waarin subsidieverlening, regionaal afgestemde ruimtelijke planning, netinvesteringen en vergunningverlening meer gelijk opgaan. ‘Als eerste stap zou daarvoor een overzicht op tafel moeten komen van alle plannen die nu in de pijplijn zitten. Verder moet er een einde komen aan het snelle, speculatieve winstbejag van ontwikkelaars en grondeigenaren die – in hun jacht naar de subsidies - inmiddels medeveroorzaker zijn van de netproblemen. Rijk, provincie en gemeenten hebben hierin alle een rol en zijn hierin dus ook gezamenlijk aan zet.’