Alliander over capaciteitstekorten: loslaten redundantie, cable pooling en flexibiliteitsmarkten mogelijke oplossingen

‘De grote capaciteitsvraag die we de laatste jaren zien, komt mede door een sterke toename van datacenters en zonneparken’, schrijft Alliander. ‘Een gemiddeld datacenter vraagt algauw een vermogen dat te vergelijken is met een stad tussen de 35.000 en 140.000 inwoners. Sinds kort vestigen ook hyperscale datacenters zich in Nederland, deze vragen nog veel grotere vermogens, meer dan 100 megawatt.’

Verder wijst het netwerkbedrijf op het toenemend aantal grootschalige zonnedaken en zonneparken. ‘Wij houden er rekening mee dat in Friesland tot 2050 zo’n 6.100 megawattpiek aan zonne-installaties in de netten zal moeten worden ingepast. Ter vergelijking: eind 2018 was er circa 300 megawatt opgesteld vermogen. Het aanbod van zonnestroom zal de komende 30 jaar dus vertwintigvoudigen.’

De termijnen die nodig zijn voor het verzwaren van de elektriciteitsnetwerken spelen de netbeheerders volgens Alliander bij de snelle opmars van zonne-energie parten. ‘Zo kost het leggen van een middenspanningskabel ongeveer 1 jaar, het uitbreiden van een onderstation 3 tot 5 jaar en de realisatie van een nieuw onderstation 5 tot 8 jaar.’

Om die reden pleit Alliander dan ook voor tussenoplossingen: ‘Een oplossing is het inrichten van een flexibiliteitsmarkt. Dat doen we al in Nijmegen-Noord. Daar proberen we de vraag en het aanbod aan elektriciteit goed op elkaar af te stemmen en zo piekbelasting te voorkomen. Omdat we in een flexmarkt beschikbaarheid kopen van buiten het net opgesteld vermogen (wat flink duurder is dan investeren in netten) is dit een tussenoplossing. Een andere oplossing is cable pooling, waarbij gebruiker en opwekker gebruikmaken van één kabel. Hierbij zorgen we voor een hogere benuttingsgraad van onze assets en voorkomen we netinvesteringen.’

Daarnaast bekijkt Liander (red. de netbeheerder binnen het netwerkbedrijf Alliander) of bij aansluitingen van zonneweides de redundantie (red. dubbele uitvoering) in bepaalde gevallen losgelaten kan worden, waardoor minder extra kabels nodig zijn. ‘Hiervoor zijn we in overleg met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Netbeheerders mogen geen kabels in de grond leggen als ze niet zeker weten dat die kabels ook worden gebruikt. Daarom onderzoeken we of we “anticiperend” mogen investeren, dat wil zeggen dat we investeren zonder vooraf 100 procent zekerheid te hebben dat de netten ook worden gebruikt.’