PBL: grootschalige zon-pv goedkoopste optie voor emissiereductie, ook SDE+ na 2019

Kostenefficiëntie is een belangrijk uitgangspunt van het kabinetsbeleid gericht op het realiseren van een vermindering van de emissies van broeikasgassen met 49 procent in 2030. In april 2017 heeft PBL, in samenwerking met Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN), een notitie uitgebracht over mogelijkheden om emissies van broeikasgassen in Nederland te verminderen in 2030 en over de kosten die daarmee gemoeid zijn. Op verzoek van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft het PBL in het kader van het Klimaatakkoord een update gemaakt van die notitie.

Grootschalig zon-pv levert geld op
Belangrijkste conclusie van het PBL is nu dat grootschalige zon-pv en wind op land de goedkoopste manieren zijn om extra emissiereductie te realiseren. De nationale kosten voor zon en wind op land zijn als enige veranderd in opbrengsten van 20 euro per vermeden ton CO2.

Het PBL is bij het vaststellen van de kosteneffectiviteit uitgegaan van 8 gigawattpiek extra grootschalige zon-pv in 2030 (red. extra ten opzichte van de al verwachte hoeveelheid grootschalige zon-pv) wat leidt tot een extra CO2-reductie van 3,2 megaton. Dit leidt tot een opbrengst van 20 euro per vermeden ton CO2. Dat er voor zon en wind op land een positieve balans is, komt doordat deze technologieën Nederland ook veel opleveren zoals banen en innovatie.

Zon-pv op woningen goedkope optie
Het PBL heeft ook de kosten van zon-pv op woningen in kaart gebracht. Over de gebouwde omgeving (woningen en dienstensectoren) stelt het PBL dat enkel de aanschaf van A+++ apparten in woningen tot een positieve balans van 20 euro per vermeden ton CO2 leidt. Zon-pv is hierna de meest kosteneffectieve technologie. De kosten van zon-pv op woningen worden door het PBL geschat op 110 euro per vermeden ton CO2, uitgaande van een emissiereductie van 4,9 megaton. Zon-pv is daarmee bijna 3 keer zo goedkoop als isolatie of warmtenetten.

De kosten voor de uitrol van zon-pv in de dienstsectoren - uitgaande van een extra reductie van 3,4 megaton en 8 gigawattpiek extra zon-pv - worden geschat op 10 euro per vermeden ton CO2.

Kosten onder CCS
Over de positieve uitkomst van zon-pv en windenergie stelt het PBL: ‘Nieuwe inzichten bij elektriciteitsproductie: in deze notitie is een sterkere kostendaling verondersteld voor elektriciteitsproductie uit wind en zon. Dit zorgt ervoor dat hetzelfde emissie-effect wordt bereikt tegen lagere kosten, waardoor de totale kosten van het maatregelpakket fors lager worden. Daarnaast duiken de kosten van een aantal zon- en wind-opties met deze nieuwe inzichten onder de kosten van een aantal CCS-opties (red. CO2-opslag).’

De meerkosten van de energietransitie bedragen in 2030 over de volle breedte volgens het PBL overigens 2 en ruim 3 miljard per jaar.

Wiebes: ook na 2019 SDE+
In zijn brief aan de Twede Kamer over het PBL-rapport geeft Wiebes in het rapport opheldering waarom er door de onderzoekers gerekend is met een scenario waarin er na 2019 geen  SDE+-regeling meer zou zijn. ‘Er is een toename van 4 megaton reductie door er in de analyse vanuit te gaan dat er na 2019 geen verdere openstelling van de SDE+-regeling zal plaatsvinden. Uiteraard blijft het kabinet voornemens om na 2019 de SDE+ voort te zetten en te verbreden. Echter, door uit te gaan van het scenario waarin de SDE+ niet meer wordt opengesteld na 2019, ontstaat de mogelijkheid om de beschikbare middelen op een andere wijze in te zetten en kan het kabinet de besteding van de SDE+-middelen integraal afwegen ten behoeve van een kostenefficiënte invulling van de doelstelling van 49 procent broeikasgasreductie in 2030.