Solar Package I: tijdelijke salderingsregeling voor zonnepanelen aan Duitse balkons

Het wetgevingspakket zet een belangrijke koers uit voor het behalen van de ambitieuze klimaatdoelstellingen die Duitsland heeft. De Duitse regering lanceerde Solar Package I afgelopen zomer, nadat in het voorjaar een doelstelling werd gepresenteerd van 215 gigawattpiek zonnepanelen in 2030.

Pv-strategie
Het Solar Package I is de eerste stap in de uitvoering van de Duitse pv-strategie. Het Bondsministerie voor Economische Zaken en Klimaatbescherming (BMWK) heeft de strategie samen met de betrokken sectoren, de deelstaten en de parlementaire fracties ontwikkeld.

Zowel de Bundestag als de Bundesrat hebben het Solar Package I nu goedgekeurd. De regeringsfracties in de Duitse Bondsdag hebben daarbij wel het oorspronkelijke ontwerp van het wetgevingspakket gewijzigd. Zo zijn bijvoorbeeld regels toegevoegd over batterijopslag, gemeenschappelijke zonne-energievoorzieningen en gestandaardiseerde technische aansluitvoorwaarden voor heel Duitsland.

Hogere doelen
De wettelijke uitbreidingsdoelen voor zonne-energie werden al verhoogd via de Erneuerbare-Energien-Gesetz (EEG). Het Solar Package I is gericht op het behalen van de hogere doelen.

Het doel voor 2023 is ruimschoots overschreden: in plaats van 9 gigawattpiek werd er 14,6 gigawattpiek aan zonnepanelen toegevoegd, bijna twee keer zoveel als in 2022. Dit jaar moet er daarom 13 gigawattpiek aan capaciteit bij komen en in 2025 18 gigawattpiek. Vanaf 2026 is dat 22 gigawattpiek. Ongeveer de helft van de uitbreiding zal naar verwachting komen van grondgebonden pv-systemen en de andere helft van dakgebonden zonnepaneelinstallaties.

Balkonzonnepanelen
De ingebruikname van balkonzonnepanelen – in Duitsland ook wel balkoncentrales genoemd – zal veel eenvoudiger en dus sneller zijn voor burgers. Het Bundesnetzagentur heeft de registratie van balkoncentrales vanaf 1 april al vereenvoudigd en beperkt tot een paar eenvoudig in te voeren gegevens. Een voorafgaande registratie bij de netbeheerder is niet meer nodig. Het Bundesnetzagentur informeert de netbeheerder automatisch over de nieuw aangesloten balkoncentrale.

De wet zorgt voor nog meer vereenvoudigingen, want zo mogen nieuwe zonnepaneelinstallaties op het balkon niet langer worden gehinderd door het feit dat er een digitale meter moet worden geïnstalleerd. De systemen mogen bij wijze van overgang de oude Ferraris-meters blijven gebruiken. De oude elektriciteitsmeter loopt dan gewoon achteruit wanneer elektriciteit aan het net wordt geleverd en daarmee creëert Duitsland tijdelijk zijn eigen ‘salderingsregeling’ in de vorm van een terugdraaiende teller zoals Vlaanderen die jarenlang kende.

Stopcontactstekker
Verder gaat een vereenvoudigde registratie gelden voor balkoncentrales met een geïnstalleerd vermogen tot 2 kilowattpiek en een omvormervermogen tot 800 voltampère.

In de toekomst kunnen balkoncentrales bovendien aangesloten worden met een conventionele geaarde stopcontactstekker. Daartoe moet nog wel een standaard worden ontwikkeld.

Gemeenschappelijke gebouwenvoorziening
Verder zal het nieuwe instrument ‘gemeenschappelijke gebouwenvoorziening’ worden geïntroduceerd, zodat huurders in appartementencomplexen direct gebruik kunnen maken van zonne-energie afkomstig van daken of opgeslagen zonne-energie in batterijen. Dit elimineert de ingewikkelde omleidingen van zonnestroom die eerst ingevoed moet worden in het stroomnet om vervolgens teruggeleverd te worden. Daarbij moeten nog wel regels worden vastgelegd voor facturering.

In de toekomst zullen huurders bovendien een voordelig aanvullend tarief kunnen afsluiten voor elektriciteit die niet wordt gedekt door zonnestroom. Daarnaast zal ‘huurderselektriciteit’ worden gesubsidieerd voor commerciële gebouwen en ondersteunende faciliteiten zoals garages als de daar opgewekte zonnestroom onmiddellijk wordt verbruikt en dus niet eerst via het stroomnet wordt geleid.

Meer grote zonnepaneelinstallaties
Tot nu toe moest in Duitsland stroom van zonnepaneelinstallaties met een geïnstalleerd vermogen van meer dan 100 kilowattpiek door de exploitanten verplicht rechtstreeks op de markt gebracht worden. Via Solar Package I wordt dit veranderd: in de toekomst moeten de exploitanten hun overtollige zonne-energie zonder vergoeding, maar ook zonder directe kosten, doorgeven aan de netbeheerders. Vooral exploitanten met een hoog niveau van eigen verbruik zullen hiervan profiteren. De nieuwe regeling moet hen motiveren om meer zonnepanelen op grote daken te installeren.   

Bovendien verhoogt de resolutie die door de Bondsdag is aangenomen het teruglevertarief voor commerciële dakgebonden pv-installaties tot 750 kilowatt. In de toekomst zullen deze systemen moeten deelnemen aan aanbestedingen en daartoe zullen de aanbestedingsvolumes worden verhoogd.

Natuurbehoud
Het wetgevingspakket regelt ook de uitbreiding van het aantal grondgebonden zonneparken. Zo gaat het gecombineerde gebruik van landbouwgrond voor landbouw en zonnepanelen – oftewel agri-pv –gestimuleerd worden. Verder zal ook de uitrol van zonnecarports op parkeerplaatsen gestimuleerd worden.

In de toekomst zullen beide zonnepaneelinstallaties in de aanbestedingen worden gesubsidieerd via voorkeursubsidies en een hogere maximumwaarde, evenals een hoger teruglevertarief in het kleine segment. Tot slot worden 5 minimumcriteria voor natuurbehoud ingevoerd voor nieuwe grondgebonden pv-installaties waarvan exploitanten er minstens 3 moeten vervullen. Gebieden die onder de federale natuurbeschermingswet strikt beschermd worden, zijn uitgesloten bij de uitrol van zonnepanelen.