Daken niet vol: ‘Alle stroom die we met zonnepanelen kunnen oogsten, moeten we oogsten’

Taco Kuijers van Generation.Energy bracht de afgelopen jaren het potentieel aan zonnedaken meermaals in kaart. Zijn conclusie is helder: er zijn nog volop kansen. Niet alleen technisch, maar ook beleidsmatig en praktisch is er veel te winnen. ‘Alle stroom die we met zonnepanelen kunnen oogsten, moeten we oogsten.’

Kansrijke daken
Ruimtelijk adviesbureau Generation.Energy voerde dit decennium 2 belangrijke potentieelstudies uit. In opdracht van TKI Urban Energy – onderdeel van de Topsector Energie – werd allereerst het ruimtelijk potentieel voor zonnestroom in Nederland in kaart gebracht. In opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) werd die studie anderhalf jaar geleden nog eens dunnetjes overgedaan. Daarbij werd het ruimtelijk potentieel vertaald in ‘kansrijke’ daken.

9 miljoen huizen
‘Het startpunt is de grote hoeveelheid zonnestraling die Nederland kent’, opent Kuijers het gesprek. ‘Als we daarvan alles zouden opvangen, hebben we een enorm theoretisch potentieel. Zelfs als je alleen kijkt naar de mogelijkheden op daken, is het potentieel voor zonne-energie enorm. In 2030 groeien we van ruim 8 naar 9 miljoen huizen, en ik zie nog genoeg daken zonder zonnepanelen. Simpel gezegd: dat is allemaal potentieel. Natuurlijk zijn er ook redenen om – nog – geen zonnepanelen te installeren. Soms is er geen budget, het dak is “te klein” of de interesse is er gewoon niet. Er zijn ook mensen die wachten op het juiste moment of aanbod. Maar uiteindelijk zullen er ook voor de lastige daken nieuwe verdienmodellen ontstaan.’

Voor Kuijers is het dan ook evident dat er voor de zonne-energiesector nog ontzettend veel te halen valt. ‘We begonnen ooit met bijna 0 procent van het dakoppervlak met zonnepanelen, nu is dat misschien 20 procent. Maar zelfs bij huishoudens die al zonnepanelen hebben, is het dakpotentieel vaak nog niet volledig benut. Er is nog veel mogelijk, alleen is het niet meer zo makkelijk als de eerste 20 procent.’

Noordgericht
Kuijers constateert dat sinds het uitvoeren van de potentieelstudie voor de Topsector Energie, economische vooruitgang ervoor heeft gezorgd dat steeds meer daken binnen ‘bereik’ komen. ‘Vroeger keek men vooral naar zuidgerichte daken voor het installeren van zonnepanelen, maar inmiddels worden ook oost-west-georiënteerde daken meegenomen, wat het technisch potentieel heeft vergroot. In theorie horen zelfs noordgerichte daken met de huidige prijzen bij het technisch potentieel.’

Tegelijkertijd vallen er daken of dakvlakken af, bijvoorbeeld door beschaduwing of doordat ze net onder een bepaalde drempel van zoninstraling per jaar blijven. ‘In onze laatste studie hebben we daarom de term “kansrijke daken” geïntroduceerd. Dat zijn de daken waar belemmeringen minimaal of acceptabel zijn. Van alle daken met technisch potentieel blijkt slechts zo’n 10 procent geen belemmeringen te hebben. Ongeveer de helft heeft maar één belemmering. ‘Dat betekent niet dat zo’n dak niet kansrijk is’, aldus Kuijers. ‘Sterker nog, ook op die daken is ontzettend veel mogelijk. Bij woningen die al zonnepanelen hebben, is vaak nog dakruimte beschikbaar om extra zonnepanelen te leggen. Deze kunnen dan bijvoorbeeld gebruikt worden voor de nieuwe elektrische auto of warmtepomp. Het potentieel is dus nog gigantisch.’

Lees het volledige artikel hieronder in de mei 2025-editie van Solar Magazine.