De toezichthouder pleit hiervoor in haar inbreng voor het rondetafelgesprek in de Tweede Kamer over de Energiewet.
Positie consument
De ACM is positief over het wetsvoorstel, maar vindt het wel noodzaak dat de positie van de consument versterkt wordt. Naast een compensatiefonds wil de toezichthouder daarom de bevoegdheid behouden om onredelijke tarieven te maximeren en de vergelijkbaarheid van contracten vergroot zien.
‘Wanneer de consument een hoger voorschot heeft betaald dan is verbruikt aan energie, krijgt de consument bij een faillissement meestal niets meer terug’, schrijft de ACM. ‘Een compensatiefonds zorgt ervoor dat consumenten bij faillissementen te veel betaalde voorschotten wel terugkrijgen. Dat soort fondsen bestaat ook in de reisbranche en voor woonwinkels. Het compensatiefonds moet worden gefinancierd door de branche zelf.’
Tarieven maximeren
Daarnaast wil de toezichthouder in kunnen blijven grijpen bij onredelijke tarieven. De ACM heeft momenteel de bevoegdheid om een vervangend maximumtarief voor te schrijven en kon daardoor eerder dit jaar onderzoek doen naar de redelijkheid van de tarieven van een aantal grote energieleveranciers.
‘De Europese wetgeving gaat uit van vrije energieprijzen, omdat er voldoende concurrentie zou moeten zijn’, schrijft de toezichthouder. ‘Maar soms is er onvoldoende concurrentie waardoor tarieven kunnen stijgen tot onredelijke hoogte. Dan moet de ACM kunnen blijven ingrijpen. Het risico op onredelijke tarieven doet zich bijvoorbeeld voor bij de dreiging van een tekort aan aardgas waardoor de prijzen exploderen.’
Vergelijkingssites
Ten derde vraagt de ACM aandacht voor de mogelijkheid om energieleveranciers en soorten energiecontracten te vergelijken. Vergelijkingssites kunnen helpen, maar zij presenteren alleen contracten indien deze door leveranciers tegen betaling bij de vergelijkingssites worden aangeboden. De toezichthouder wil dat energieleveranciers verplicht worden om al hun actuele contracten uniform en gemakkelijk leesbaar te publiceren op hun websites.
‘Het aanbod aan contracten wordt hiermee makkelijker vindbaar voor consumenten en vergelijkingssites’, aldus de ACM.
Versimpeling contracten
Tot slot vindt de ACM dat verplichte versimpeling van contracten moet worden overwogen. ‘De vele verschillen en beperkingen maken het voor de consument ingewikkeld om contracten met elkaar te vergelijken en een goede keuze te maken. Vergelijkingssites kunnen dat probleem ook niet volledig oplossen. Ook de huidige modelcontracten lossen dit probleem onvoldoende op.’
Uit haar Monitor Consumentenmarkt Energie blijkt volgens de ACM namelijk dat de modelcontracten over het algemeen hogere tarieven kennen en daarmee weinig gekozen worden door consumenten. ‘Beperkingen aan de contractsvrijheid moeten daarom worden overwogen. Daarbij kan worden gedacht aan een verbod op het gebundeld aanbieden van energie met andere producten, zoals verzekeringen en telefonie. Daarnaast is het een optie om loyaliteits- en welkomstbonussen niet langer toe te laten: leveranciers die korting willen bieden, moeten dat doen door hun tarieven te verlagen waardoor de vergelijkbaarheid van contracten toeneemt.’
De juni 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, het potentieel van de directe lijn, balkonzonnepanelen en het verhogen van het zelfverbruik.