logo
wvhj2023
© Rudmer Zwerver | Dreamstime.com
© Rudmer Zwerver | Dreamstime.com
2 juli 2022

Het Dilemma | Zijn bifaciale en deels transparante zonnepanelen over 5 jaar de norm in zonneparken?

Zijn deels transparante en bifaciale zonnepanelen over 5 jaar de norm in veldopstellingen? Solar Magazine bespreekt dit dilemma met Kay Cesar van TNO. ‘Nemen we bodemkwaliteit serieus, dan gaat het die kant op.’

Kay Cesar is hoofd Advanced Solar Parks, PV Modules & Applications bij TNO Energy Transition. Er is volgens hem volop ruimte voor het verbeteren van ontwerpen van zonneparken om het opwekken van groene stroom niet ten koste te laten gaan van biodiversiteit. In dat kader berekende TNO bodemvriendelijke varianten op basis van een recentelijk gepubliceerde norm voor grondinstraling, waarvan de best scorende een oost-westopstelling met tweezijdige, deels transparante zonnepanelen.

Heeft het behoud van bodemkwaliteit voldoende aandacht in de sector?
‘Partijen die de gedragscode Zon op Land van de branche hanteren, leggen zich vast op minimaal 25 procent onbedekt oppervlak van een zonneveld. Dat is, met de kennis van nu, in principe voldoende voor het behoud van bodemkwaliteit. Maar als die ruimte vooral de randen van een park en wegen betreft en de zonnepanelen zelf dicht aaneenliggen, dan zal dat na 25 jaar een volledig uitgeputte bodem opleveren. In oost-westopstellingen zijn op het deel waar de zonnepanelen zijn geplaatst bedekkingsgraden van 90 tot 95 procent geen uitzondering. Dat is zorgwekkend.’

Oost-westopstellingen worden steeds populairder…
‘Momenteel betreffen die 30 procent van de zonneparken, maar dat aandeel groeit. Er worden nog steeds zuidopstellingen gebouwd, maar de drive vanuit de markt naar oost-west is sterk. Dat heeft uiteraard met geld te maken. De grondprijzen stijgen, de basisbedragen in de SDE++ dalen, zonnepanelen worden duurder… Je wilt grote pieken voorkomen in verband met de aansluiting op het stroomnet. De zonnepanelen worden ook steeds vlakker gelegd, waardoor meer bodemoppervlak wordt afgeschermd van het zonlicht.’

Wat weten we eigenlijk echt over zonneparken, bodemkwaliteit en biodiversiteit?
‘Nog niet heel veel, maar wel steeds meer. Er wordt behoorlijk wat onderzoek naar gedaan, bijvoorbeeld door Wageningen University & Research (WUR). De luxe om het effect van verschillende ontwerpen over hun hele levensduur in detail te bestuderen, hebben we echter niet als we de bodemkwaliteit en biodiversiteit serieus nemen. We moeten nu al handelen. En eigenlijk is het ook heel simpel. De bodem heeft licht, water en voeding nodig als energiebron voor leven. Als je een zonnepark bezoekt en je ziet geen enkele plant onder de zonnepanelen, dan weet je dat het foute boel is. WUR keek naar de gradaties in begroeiing op 25 zonneparken in Nederland. TNO gebruikte die data onder andere om tot een bodemvriendelijk ontwerp te komen met een oost-westoriëntatie. Dit is belangrijk, omdat je soms vanuit landschappelijke inpassing hiervan gebruik wil maken. Dan is het goed te weten dat dat nu ook kan met behoud van bodemkwaliteit.’

Hoe zien die eruit?
‘De meest bodemvriendelijke zonneparken met een zuidopstelling hebben volgens WUR een zonnepaneeldichtheid van zo’n 50 procent. Wij berekenden bodemvriendelijke oostwestopstellingen. In ons beste ontwerp, dat met deels transparante bifaciale zonnepanelen, komen we tot een bedekkingsraad van 77 procent waarbij de grond voldoende zonlicht ontvangt om de bodemkwaliteit in stand te houden. Dat resulteert dan in een zonnepark met 40 procent meer zonnepanelen en een kwart hogere stroomopbrengst per hectare dan het veilige referentieontwerp met op het zuiden gerichte standaardzonnepanelen. Je levert weliswaar in op de productie van energie per zonnepaneel, deels lichtdoorlatende zonnepanelen zijn iets duurder per wattpiek, maar je kunt er meer plaatsen. Het verschil in kosten tussen deels transparante, bifaciale en standaardzonnepanelen is recentelijk kleiner geworden, waardoor de businesscase beter wordt.’

Gaan die deels transparante zonnepanelen de norm worden in veldopstellingen in Nederland?
‘Als we bodemkwaliteit serieus nemen, dan gaat het zeker voor oost-westzonneparken die kant op. Het begint dus met maatschappelijke bewustwording over het belang van bodemkwaliteit, en dat ook daadwerkelijk als algemene leidraad nemen bij ontwikkelingen, die uiteraard ook rendabel moeten zijn. Onze bodemtoets kun je in dit licht zien als een aanzet tot het ontstaan van een nieuwe norm. Tegelijkertijd gaat het aandeel bifaciale zonnepanelen globaal sowieso stijgen, naar 60 procent in 2030 zo wordt voorspeld in de ITRPV-roadmap. Ook dit zal de Nederlandse markt voor zonnepanelen verder in die richting drijven. De norm wordt in ieder geval dat een projectontwikkelaar de optie van bifaciale en deels transparante panelen integraal gaat meewegen in het ontwerp van komende zonneparken.’

Deel dit artikel:

Nieuwsbrief

Meld u aan voor de nieuwsbrief met het laatste nieuws!
Ja, ik wil de nieuwsbrief ontvangen en heb de privacy policy gelezen.

Laatste Nieuws

Bekijk al het nieuws

Meest gelezen

Producten