Project van de week | Buurblok levert eerste 10 woningen op: de nieuwe standaard voor nieuwbouw van woningcorporaties

Bouwgroep Dijkstra Draisma, Wocozon, Rabobank en woningcorporatie WoonFriesland hebben in Leeuwarden in de wijk Techum 10 nieuwe, gasloze huurwoningen gebouwd. Het is het eerste Buurblok van Nederland en combineert wonen, energie en mobiliteit. Extra bijzonder is dat WoonFriesland de woningen leaset van Buurblok, een joint venture tussen Dijkstra Draisma en Wocozon.

Wetgeving complex
‘Het idee voor Buurblok ontstond een jaar of 3 geleden uit onze verbazing dat iedere woning zijn eigen energiesysteem heeft’, opent Roland van der Klauw, directeur bij Wocozon, het gesprek. ‘En in de energietransitie krijgt iedere woning zijn eigen nieuwe duurzame-energiesysteem. Samen met Dijkstra Draisma zijn we het antwoord gaan zoeken op de vraag of het niet slimmer is om een grote groep woningen van een gezamenlijk energiesysteem te voorzien.’

Qua technologie is dat volgens Van der Klauw nauwelijks een uitdaging te noemen: zonnepanelen, warmtepompen, elektrische auto’s en slimme energiemanagementsystemen zijn anno 2022 immers gemeengoed. ‘Maar voor bestaande bouw blijkt met name de wetgeving enorm complex. Zo moeten woningcorporaties voldoen aan de Woningwet en het Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting. In de Woningwet staat bijvoorbeeld vermeld dat een woningcorporatie geen exploitant mag zijn van een miniwarmtenet, elektrische deelauto’s of smartgrid. Je moet je echter nooit laten belemmeren door wetgeving…’

Sociale en middenhuur
‘Complete woningen inclusief energiesysteem verhuren aan woningcorporaties klinkt natuurlijk idioot, maar het blijkt juridisch mogelijk’, vervolgt Van der Klauw. ‘Wij richten ons overigens op de sociale en middenhuursector, net boven de liberalisatiegrens. Buurblok is en blijft daarbij niet alleen eigenaar van de woningen, maar ook van de grond waarop ze gebouwd zijn. Dat is een essentiële voorwaarde om aan de huidige wetgeving te kunnen voldoen.’

10.000 kilometer
De door Buurblok aangebrachte installaties wekken genoeg energie op om het jaarlijkse verbruik van alle 10 de woningen af te dekken, als ook 10.000 kilometer die elke van de 2 elektrische deelauto’s naar verwachting gaat afleggen.

Van der Klauw: ‘Met het oog op de toekomst hebben we de wens om seizoensopslag te introduceren. Dat zijn optimalisaties die we de komende jaren willen ontwikkelen en realiseren. De opgewekte zonne-energie wordt vooralsnog rechtstreeks aan de elektrische apparaten van de individuele huurder geleverd. Overtollige zonne-energie van hen wordt teruggeleverd aan de collectieve aansluiting. De huurders kunnen daarbij hun zonnestroom verkopen en vervolgens  bijvoorbeeld goedkoper gebruikmaken van de elektrische auto, of de kosten verminderen van hun warmtelevering De netto-energierekening wordt waarschijnlijk minus 300 euro per jaar voor een huishouden.’

Droogstapelwoningen
De woningen in Leeuwarden zijn zogenaamde Droogstapelwoningen. Dijkstra Draisma opende enkele jaren geleden in Dokkum een fabriek waar kant-en-klare onderdelen voor woningen gemaakt worden om vervolgens op de bouwplaats in elkaar gezet te worden als ‘Droogstapelwoningen’. De gevels, gemaakt in de fabriek in Dokkum, zijn voor 92 procent circulair en de woning is in zijn geheel demontabel. Dit betekent dat de woningen in de toekomst herplaatsbaar zijn of dat de materialen kunnen worden hergebruikt.

‘Dit moet de nieuwe standaard worden voor nieuwbouwprojecten van woningcorporaties’, stelt Van der Klauw. ‘Het is de oplossing voor de energietransitie, het woningtekort, voor het financieringsvraagstuk van woningcorporaties en voor de stikstofproblematiek omdat bij de bouw van de woningen nog nauwelijks stikstof uitgestoten wordt. Met de Autoriteit Woningcorporaties is alles goed doorgesproken, zodat we ook aan hun wet- en regelgeving voldoen.’

Complete woonwijken
‘Dit is eerste Buurblok met 10 woningen en daarvan denken we dit jaar nog enkele te kunnen bouwen’, duidt Van der Klauw. ‘Volgend jaar denken we enkele honderden woningen op te leveren om vervolgens een complete woonwijken te kunnen realiseren. Met als einddoel om de eigen opgewekte energie echt in de wijk te kunnen houden. WoonFriesland heeft inmiddels de ambitie uitgesproken om 10 procent van zijn nieuwbouwprojecten in de vorm van Buurblokken te realiseren. Daarbij hebben we de ambitie om in de komende jaren niet alleen eengezinswoningen via dit concept te realiseren, maar uiteindelijk ook de stap naar gestapelde woningbouw te maken.’