logo
wvhj2023
hero-image
19 maart 2022

Over de grens | Oekraïne: wind- en zonneparken in gevaar door oorlog met Rusland

De helft van de hernieuwbare-energiesector in Oekraïne wordt met vernietiging bedreigd. Dat stelt de Ukrainian Association of Renewable Energy (UAWE). In de rubriek ‘Over de grens’ ditmaal een kijkje in Oekraïne.

UAWE stelt dat het vernietigen van de energie-infrastructuur een van de Russische oorlogstactieken is.

Groot risico
Zo wist het Russische leger al de kerncentrales van Tsjernobyl en Zaporizja in beslag te nemen, maar werden elektrische transmissielijnen, gaspijpleidingen, brandstofopslagplaatsen en andere energie-infrastructuurobjecten vernietigd.

‘De installaties voor hernieuwbare energie in Oekraïne lopen ook een groot risico op volledige of gedeeltelijke vernietiging’, aldus UAWE. ‘47 procent van de geïnstalleerde capaciteit van de elektriciteitscentrales voor hernieuwbare energie bevindt zich in de regio’s waar actieve vijandelijkheden plaatsvinden. Daarnaast staan veel opwekinstallaties in aangrenzende gebieden.’

Ruim helft stilgelegd
Zo werd de overgrote meerderheid van de windparken in Oekraïne gebouwd in het zuiden van het land met het hoogste windpotentieel, te weten de regio’s Zaporizhzhya, Cherson, Mykolaiv, Odessa. 89 procent van de capaciteit van de windparken bevindt zich in gebieden waar momenteel gevechten plaatsvinden, nog eens 9 procent bevindt zich in de nabijheid van regio’s waar gevochten wordt. Meer dan de helft van de windparken is al stilgelegd.

Voor zonne-energie is de situatie al weinig beter: 37 procent van de grondgebonden zonneparken en 35 procent van de zonnedaken bevinden zich in gebieden waar gevochten wordt. Bij biomassacentrales ligt dat percentage op 48 procent.

12 miljard dollar
De oorlog met Rusland komt voor de Oekraïense zonne-energiesector extra hard aan. In de afgelopen jaren groeide de sector namelijk als kool. Zo werd in 2021 een volume van 1,8 gigawattpiek aan zonnepanelen geïnstalleerd.

UAWE rekent voor dat er de afgelopen 10 jaar in het land zo’n 12 miljard Amerikaanse dollar in hernieuwbare energie is geïnstalleerd. 5,6 miljard dollar van die investeringen – goed voor 3.970 megawatt aan installaties – loopt direct gevaar en nog 3,6 miljard dollar bevindt zich in aangrenzend gebied; goed voor nog eens 2.400 megawatt. UAWE laat weten dat de eigenaren van beschadigde of vernietigde systemen zich tot internationale rechtbanken zullen wenden om de schade van Rusland vergoed te krijgen.

Scatec: tijdelijk geen stroom
Een van de grote Europese ondernemingen die zonneparken in Oekraïne bezit is het Noorse Scatec. Het bedrijf heeft in het land niet alleen 66 werknemers, maar bezit er ook 5 zonneparken met een totaalvermogen van 336 megawattpiek.

Direct na het uitbreken van de oorlog mobiliseerde het bedrijf een noodhulporganisatie om zijn Oekraïense medewerkers op alle mogelijke manieren bij te staan. Verder laat het bedrijf weten dat de zonneparken nog intact zijn en op afstand kunnen worden bediend. Wel leveren ze tijdelijk geen stroom vanwege inperkingsinstructies van de netbeheerder. Het is nog onzeker wanneer de levering kan worden hervat.

De Oekraïense zonne-energiemarkt in cijfers

De verkoop van zonnepanelen kwam in Oekraïne in het recordjaar 2019 tot een absoluut hoogtepunt. Waar het totaal geïnstalleerd vermogen 5 jaar geleden zo’n 548 megawattpiek bedroeg, werd in 2019 ruim 3,5 gigawattpiek aan zonnepanelen verkocht.

De nationale branchevereniging voor zonne-energie ASEU dichtte het recordjaar volledig toe aan het toenmalige feed-in tarief.

Afbouw subsidie
De feed-in tarieven zullen weliswaar naar verwachting tot 2030 van kracht zijn, maar zijn de afgelopen paar jaar fors afgebouwd.

Vorig jaar bedroeg de subsidie 4 eurocent per kilowattuur voor grondgebonden zonneparken, 10 eurocent per kilowattuur voor commerciële zonnedaken en 16 eurocent per kilowattuur voor residentiële daken. De overheid past de tarieven aan om een terugverdientijd van 5,5 tot 7 jaar te kunnen garanderen voor nieuwe pv-installaties en oversubsidiëring te voorkomen.

Marktverstoringen
Bovendien werd eind vorig jaar een extra accijnsbelasting voor hernieuwbare energie ingevoerd en hebben internationale projectontwikkelaars rechtszaken aangespannen vanwege de verlagingen van de feed-in tarieven.

Dit zorgde er al voor dat in 2020 de verkopen ten opzichte van 2019 halveerden tot 1,8 gigawattpiek en ook afgelopen jaar zijn de verkopen volgens ASEU vermoedelijk gehalveerd.

Deel dit artikel:

Nieuwsbrief

Meld u aan voor de nieuwsbrief met het laatste nieuws!
Ja, ik wil de nieuwsbrief ontvangen en heb de privacy policy gelezen.

Laatste Nieuws

Bekijk al het nieuws

Meest gelezen

Producten